Tarikh: 19 Mac 2019
Masa: 730pm- 10.30pm
Tempat: Dewan Sultan Iskandar, Universiti Teknologi Malaysia
Jumlah kehadiran: 1000 orang
Pendahuluan
Majlis ini merupakan perasmian kepada Naratif Malaysia yang merupakan satu inisiatif bagi mengembangkan wacana keMalaysian yang tersusun dalam bentuk akademik dan separa akademik meliputi program seperti seminar, bengkel, forum, wawancara dan diskusi. Inisiatif ini mendapat sokongan penuh daripada Pejabat Menteri Besar Johor dan EXCO Pembangunan Keusahawanan, Koperasi Dan Ekonomi Kreatif. UTM turut mengalu-alukan program ini dengan menawarkan dewan serba indah sebagai lokasi majlis.
Majlis ini diawali dengan ucapan oleh Sheikh ‘Umar Bagharib Ali, Pengerusi Jawatankuasa Pembangunan Keusahawanan, Koperasi Dan Ekonomi Kreatif selaku pengerusi jawatankuasa penganjuran majlis pelancaran ini. Kemudian diikuti dengan ucapan perasmian oleh YAB Datuk Osman Sapian, Menteri Besar Johor. Majlis kemudiannya berganjak ke acara ucaptama oleh YABhg. Tun Daim Zainuddin disusuli dengan sesi soal jawab.
Pendaftaran dan kehadiran peserta
Program ini adalah terbuka kepada orang ramai. Hebahan program dilakukan melaui slot khusus di Radio Johor dan juga di akhbar komuniti Johor, Buletin01.
Pada masa yang sama, terdapat dua kaedah bagi pendaftaran peserta. Pertamanya melalui jemputan rasmi oleh Kerajaan Negeri Johor kepada kepimpinan negeri, daerah dan komuniti. Hampir seribu oleh hadir melalui jemputan ini. Manakala kaedah kedua pula melalui pendaftaran di laman web IKMAS yang merupakan penganjur bersama program ini. Melalui pendaftaran atas talian ini, terdapat 124 orang yang telah berdaftar, kebanyakkannya ahli akademik, pemimpin komuniti dan juga orang awam yang mendapat makluman daripada atas talian.
Pengisian Majlis
Majlis dimulakan dengan ucapan alu-aluan oleh Y.B Sheikh ’Umar Bagharib Bin Ali. Ucapan beliau menyentuh dua perkara utama yang meletakkan inisiatif Naratif Malaysia ini sangat kena pada masa masanya. Pertamanya, adalah berikutan peningkatan suhu perkauman di negara ini selepas PRU-14. Isu-isu ini menunjukkan adanya suatu kelompongan perspektif mengenai kedudukan Melayu pasca-PRU14 dalam persoalan nasional. Mengisi kelompongan ini merupakan usaha mendesak kerana dapat membendung keresahan sosial dan politik yang sedang melanda kaum Melayu muthakhir ini.
Tambah beliau lagi, sikap baharu ini perlulah direncana secara tersusun agar kaum Melayu bukan sahaja tidak segan terhadap sejarahnya sendiri, akan tetapi kaum Melayu juga dapat memberi sumbangan yang signifikan seiring dengan perubahan struktur politik pasca-PRU14. Lebih jauh daripada itu, Sheikh Umar menegaskan keperluan kepada mengharmonikan agenda Melayu ini dalam pembinaan negara bangsa yang lebih inklusif – yang berbeza daripada naratif sebelum ini.
Perkara kedua yang beliau nyatakan dalam ucapannya adalah keperluan kepada konfigurasi politik yang baharu. Ujar beliau, beliau enggan parti pemerintah, Pakatan Harapan, terjerat dalam retorik politik perkauman yang sebelum ini kononnya mahu menjadi dewa pelindung Melayu, tetapi rupanya musang berbulu ayam, gunting dalam lipatan, telunjuk lurus kelingking berkait. Namun, beliau sedar dan percaya bahawa agenda Melayu tetap perlu diutama di negara ini. Maka, mencari konfigurasi baharu dalam mengadun wacana Melayu dalam persoalan nasional ini merupakan tema besar yang perlu ditekuni dengan teliti, cermat dan berhikmah yang perlu kepada artikulasi di luar ranah politik semata-mata. Gagasan yang sekaligus cabaran ini dilontarkan terus kepada Naratif Malaysia.
Majlis seterusnya beralih kepada ucapan perasmian oleh YAB Datuk Osman Sapian, Menteri Besar Johor. Beliau membawa dua isi penting dalam ucapan beliau. Pertama adalah mengenai situasi semasa tanah air yang beliau sifatkan sebagai satu proses pendemokrasian iaitu satu transisi antara politik baru dan politik lama.
Hasil daripada transformasi masyarakat pada dekad 1980-an dan 1990-an telah memunculkan kelas menengah baharu beserta dengan nilai baharu yang menurut YAB Menteri Besar telah membawa kepada desakan untuk beralih terus kepada politik baru dan meninggalkan politik lama. Wacana politik baharu ini sangat jelas terlihat sejak 20 tahun terakhir ini dan kemuncaknya pada Pilihan Raya Umum ke-14 yang lalu apabila Malaysia buat pertama kalinya menyaksikan perubahan kerajaan di peringkat pusat, termasuk di Johor.
Katanya, sebagai satu kerajaan baharu yang juga dibentuk oleh parti baharu, tentulah ada harapan baharu yang disandarkan kepadanya, termasuklah untuk melihat perubahan ke arah politik baharu tadi melalui proses pendemokrasian yang selama ini kerap tersekat hanya di peringkat wacana semata-mata. Kumpulan yang mahukan politik baru ini melihat inilah kesempatan politik yang harus dimanfaatkan dengan segera.
Namun, menurut beliau, apabila mempertimbangkan realiti politik Malaysia kini, adalah mustahil untuk melihat politik lama lenyap begitu sahaja dan digantikan dengan politik baru yang berdasarkan nilai demokrasi dan hak sivil semata-mata. Malah, pada hemat saya, adalah naif untuk berfikiran demikian. Hal ini kerana harapan terhadap politik baharu ini juga menimbulkan keresahan pada satu pihak yang lain yang merasakan budaya politik naungan selama ini menjadi pelindung kepada identiti politik mereka. Kumpulan yang masih kuat pegangannya terhadap politik lama ini berasa terancam terhadap survival politik mereka. Hal ini diberatkan lagi dengan wujudnya dimensi lain seperti tekanan ekonomi serta adanya keselarian garis kaum dan kelas antara dua kumpulan ini.
Pada bahagian kedua ucapan beliau, beliau menegaskan keperluan untuk mendamaikan antara tuntutan politik baru dan keresahan politik lama. Katanya, sebagai kerajaan yang bertanggungjawab, kerajaan tidak mahu untuk kembali menjuari hanya satu-satu kaum sahaja dengan kenyataan-kenyataan popular yang belum tentu menguntungkan kaum tersebut.
Oleh kerana wujudnya keselarian – meskipun bukan mutlak – antara kumpulan politik lama dan baharu ini dengan garis kaum dan kelas ekonomi, maka adalah munasabah untuk kerajaan mengambil langkah struktural untuk mengatasi tekanan ekonomi kumpulan ini sebagai langkah utama. Pada masa yang sama, kerajaan tidak menafikan keperluan untuk terus membangunkan agenda ekonomi bumiputera yang lebih terangkum. Agenda bumiputera baharu mestilah menekankan kepentingan terbanyak, khususnya B40 dan bukannya mencipta elit-elit ekonomi tertentu.
Pada hemat beliau, hal ini kerana, sebagaimana yang dinyatakan oleh ramai ahli ekonomi di negara ini dan malahan di dunia, trickle down effect yang diharapkan tidak benar-benar berlaku malah hanya melebarkan lagi kesenjangan ekonomi inter dan intra kaum serta antara bandar dan luar bandar.
Setelah tamat dua ucapan ini, majlis terus beralih kepada acara utama iaitu ucaptama oleh YABhg. Tun Daim Zainuddin tentang bagaimana untuk meletakkan agenda Melayu Bumiputera ini dalam persoalan nasional. Teks penuh ucapan Tun Daim ini (beserta transkrip soal jawab) boleh dibaca di sini dan di sini manakala satu bengkel bagi membahas kandungan ucapan ini telah diadakan pada 3 April 2019 di IKMAS UKM yang dinamakan sebagai Seminar Menjawab Tun Daim dan laporannya boleh ditemukan di sini.
Penutup
Majlis ini berakhir dengan sesi bergambar antara penganjur dan juga Tun Daim serta majlis penyerahan cenderamata yang disempurnakan oleh Naib Canselor UTM, Prof. Datuk IR. Wahid Omar.
